Post Above Advertisment
નવી દિલ્હી
ભારતના રાષ્ટ્રપતિ શ્રીમતી દ્રૌપદી મુર્મુ સમક્ષ *OBC (અન્ય પછાત વર્ગો)*ના અનામત અંગેનો મહત્વપૂર્ણ અને ઐતિહાસિક રિપોર્ટ સોંપાયો છે. આ રિપોર્ટ જસ્ટિસ જી. રોહિણી પેનલ દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે, જેની રચના 2 ઑક્ટોબર, 2017ના રોજ કરવામાં આવી હતી અને જેના કાર્યકાળને 13 વખત લંબાવાયા બાદ અંતે આ અભ્યાસ પૂર્ણ થયો છે.
કેન્દ્રીય સામાજિક ન્યાય મંત્રાલયે માહિતી આપી કે આ પેનલમાં ચાર સભ્યોનો સમાવેશ હતો, અને તેનો હેતુ OBC અનામતનો લાભ ન્યાયસંગત રીતે તમામ સુધી પહોંચે તેની સુનિશ્ચિતતા કરવી હતી.
🔍 પેનલના નિરીક્ષણ અને અભ્યાસ
પેનલના અભ્યાસ દરમિયાન ચોંકાવનારા આંકડા સામે આવ્યા:OBCમાં સમાવિષ્ટ 2633 જાતિઓમાંથી આશરે 1000 જાતિઓને ક્યારેય અનામતનો લાભ મળ્યો નથી.માત્ર થોડા જ જૂથોએ અનામતનો મોટો હિસ્સો પોતાના ખાતામાં લીધો છે.છેલ્લા ત્રણ દાયકામાં 48 જાતિઓએ 50% અનામતનો લાભ લીધો, જ્યારે આશરે 550 જાતિઓએ 70% અનામતનો લાભ મેળવ્યો.આથી સ્પષ્ટ થાય છે કે અનેક અત્યંત પછાત જૂથો હજુ પણ અનામતના ફાયદાથી વંચિત છે.
🎯 મુખ્ય ભલામણો
રોહિણી પેનલનું સૂચન છે કે 27% OBC અનામતને ત્રણ કે ચાર ભાગમાં વહેંચવું જોઈએ જેથી સૌથી પછાત જાતિઓ સુધી સીધો લાભ પહોંચે.
ત્રણ ભાગનો મોડલ:
10% અનામત — અત્યાર સુધી લાભથી વંચિત જાતિઓ માટે. બાકી 17% — અન્ય બે કેટેગરીમાં વહેંચવું.
ચાર ભાગનો મોડલ:
10%, 9%, 6% અને 2% અનામત અલગ-અલગ પછાત સ્તર મુજબ વહેંચવું.
સાથે જ, પેનલએ સૂચન કર્યું છે કે રાજ્યોની યાદીમાં સમાવિષ્ટ પરંતુ કેન્દ્રની યાદીમાંથી બહાર રહેલી જાતિઓને પણ OBC યાદીમાં સામેલ કરવી જોઈએ.
⚖ પેનલનો હેતુ અને તર્ક
મંડલ કમિશન લાગુ થયા બાદ OBC માટે 27% અનામત નક્કી થયું હતું, પરંતુ તેની અમલવારીમાં અસમાનતા રહી છે.
રોહિણી પેનલનું માનવું છે કે અસમાનતા દૂર કરવા ઉપવર્ગીકરણ જરૂરી છે, જેથી સૌથી પછાત જૂથો સરકારી નોકરી, શિક્ષણ અને અન્ય લાભોમાં ન્યાયસંગત ભાગીદારી મેળવી શકે.
📌 રાજકીય પ્રતિસાદ અને આગળનો માર્ગ
રિપોર્ટ રાષ્ટ્રપતિને સોંપાયા બાદ હવે તમામની નજર કેન્દ્ર સરકાર તરફ છે કે શું મોદી સરકાર આ ભલામણોને અમલમાં લાવશે.
કેટલાક રાજ્યો અને સામાજિક સંગઠનો આ ભલામણોને “સાચી દિશામાંનું પગલું” ગણાવી રહ્યા છે, જ્યારે કેટલાક રાજકીય વર્ગોએ સામાજિક વિવાદની શક્યતા અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી છે.
💬 રોહિણી પેનલનો સંદેશ:
“જો OBCમાં સાચી સમાનતા લાવવી છે, તો સૌથી પછાત જૂથો માટે અલગ ઉપવર્ગ બનાવી, તેમને પ્રથમ પ્રાથમિકતા આપવી જ પડશે. આથી જ રિઝર્વેશનનો સાચો હેતુ સિદ્ધ થઈ શકશે.”
